Integrasi Dzikir Jahr La Ilaha Illallah dalam Mengiringi Jenazah: Tinjauan Hadis Nabawi dan Perspektif Psikologi Kematian

Authors

  • Muhammad Akhnaf Marhalah Tsaniyah Ma'had Aly Hasyim Asy'ari Tebuireng
  • Muhammad Syaikhu
  • Muhammad Iqbal Ash-Shidqi
  • Amrullah

DOI:

https://doi.org/10.18592/jiiu.v23i2.15400

Abstract

Facing death for a Muslim often induces emotional turmoil that affects individual actions, particularly in the process of accompanying the deceased. The practice of reciting dzikir la ilaha illallah is frequently performed to soothe the heart. However, understanding the limitations and impacts of this practice is essential to ensure compliance with Islamic teachings. This study aims to examine the boundaries of reciting dzikir aloud during funeral rites and analyze the effects of dzikir la ilaha illallah on emotional reinforcement, spirituality, and the meaning of death. The research employs a qualitative method with content analysis and literature review approaches. Data were collected through literature searches related to funeral guidance and its psychological impacts. The findings indicate that reciting dzikir jahr la ilaha illallah during funerals is permissible within certain limits. This practice has proven to have a positive impact on enhancing emotional and spiritual aspects, as well as increasing awareness of the meaning of death as a life phase that needs preparation.

References

Abu Dawud, Sulaiman bin Al-Asy'ats bin Ishaq bin Bashir bin Syaddad bin Amr Al-Azdiy Al-Sijistani, Sunan Abi Dawud, Penerbit: Al-Maktabah Al-'Ashriyyah, Beirut.

A.W.Munawwir. Kamus Al Munawwir Arab-Indonesia

Abdul Muhsin bin Hamad bin Abdul Muhsin bin Abdullah bin Hamad Al-Abbad Al-Badr, Syarah Sunan Abi Dawud

Abu Ahmad bin Adi Al-Jurjani, Al-Kamil fi Dhu'afa Al-Rijal, Penerbit: Al-Kutub Al-'Ilmiyah, Beirut

Abu Abdullah Ahmad bin Hanbal, Musnad Ahmad, Muassasah Ar-Risalah, 2001.

Abu Al-Qasim Al-Thabrani, Al-Mu'jam Al-Kabir, Penerbit: Maktabah Ibn Taymiyyah, Kairo

Abu al-Abbas Syihab al-Din, Ittihaf al-Khayrah al-Mahrah bi Zawa'id al-Musanid al-'Asyarah. Penerbit: Dar al-Watan lil-Nasyr, Riyadh

Abu bakar bin Abu Syaibah, Al-Kitab Al-Mushonnaf Fi Al-Ahadits wa Al-Atsar, 2/447.

Gus Baha, sc. 9:50-10:30.

Anas, Ahmadi. “Narasi Kematian Dalam Fiksi Indonesia Modern: Perspektif Psikologi Kematian,” Jurnal Bahasa Lingua Scientia 11, no. 1 (4 Juni 2019.

Asrul Asrul, Mahatva Yoga Adi Pradana, dan Achmad Dahlan, “Study of Living Hadith on Social Practices in The Framework of The Itba’ul Janāzah Tradition in Kauman Village,” Jurnal Living Hadis 6, no. 2 (2021)

Arqi, Muh Amin. “Kematian Menurut Islam Wetu Telu Ditinjau Dari Perspektif Psikologi Islam,” Jurnal Psikologi Islam 5, no. 1, 27 Juni 2018

Muhimmatul, Hasanah. “Stres Dan Solusinya Dalam Perspektif Psikologi Dan Islam,” Ummul Qura Jurnal Institut Pesantren Sunan Drajat (INSUD) (Lamongan 13, no. 1 (1 Maret 2019

Mega, Herdina. “Konsep Komaruddin Hidayat Tentang Terapi Ketakutan Terhadap Kematian,” Jurnal Studia Insania 1, no. 2, 31 Oktober 2013

Mgr Sinomba Rambe, Waharjani Waharjani, Djamaluddin Perawironegoro. “Pentingnya Pendidikan Akhlak dalam Kehidupan Masyarakat Islam,” Tadarus Tarbawy : Jurnal Kajian Islam dan Pendidikan 5, no. 1 (30 Juni 2023

Musthofa. “Islam Nusantara Dalam Tinjauan Tafsir Izwaji,” An-Nuha : Jurnal Kajian Islam, Pendidikan, Budaya Dan Sosial 5, no. 2 (20 Desember 2018

Muhammad Anas Ma`arif dan Muhammad Husnur Rofiq, “Dzikir Dan Fikir Sebagai Konsep Pendidikan Karakter: Telaah Pemikiran Kh. Munawwar Kholil Al-Jawi,” Tadrib: Jurnal Pendidikan Agama Islam 5, no. 1 (1 Juli 2019

Muhammad Syarwan Syarif dan Marilang Marilang. “Pelanggaran Lalu Lintas oleh Rombongan Pengantar Jenazah di Jeneponto Perspektif Hukum Islam dan Hukum Pidana,” Shautuna: Jurnal Ilmiah Mahasiswa Perbandingan Mazhab, ( 9 Juni 2021

Muhammad bin isa, Al-Jami’ Al-Kabiir - Sunan At-Tirmidzi. Beirut: Daar Al-ghorb Al-Islami, t.t.

Muḥammad bin ʿUmar Nawawī al-Jāwī al-Bantanī Iqlīman, al-Tanārī Baldan (al-Mutawaffā: 1316 H), Nihāyat al-Zayn fī Irshād al-Mubtadi’īn, Dār al-Fikr – Bayrūt.

Nur Farha Muhammad Faleh Lai dan Faisal Ahmad Shah, “Hadith Daif Dan Palsu Dalam Pengurusan Jenazah: Kajian Terhadap Sumber Dan Rujukan Masyarakat Islam Di Mukim Kutan, Tumpat, Kelantan: Weak and Fabricated Hadith in Funeral Rituals: A Study of Muslim Community Sources and References in Kutan Area, Tumpat, Kelantan,” Jurnal Usuluddin 48, no. 2 (31 Desember 2020

Nasikhun, Amin. “Hukum Melantunkan Dzikir saat Mengiringi Jenazah,” dalam https://lirboyo.net/hukum-melantunkan-dzikir-saat-mengiringi-jenazah/20 Juli 2024.

Sal Sabillah Nikmatus Solikah dan Muktafi Muktafi, “Menyikapi Kematian Dengan Optimisme: Studi Komparasi Pemikiran Jalaludin Rakhmat Dan Komaruddin Hidayat,” Journal of Ushuluddin and Islamic Thought 1, no. 2 (1 Desember 2023.

Suryani “Tradisi Beras Kuning Dalam Kematian Di Desa Trisono Babadan Ponorogo,” suryani, diakses 20 November 2024,

“Studi Hadis Tematik | Al-Bukhari : Jurnal Ilmu Hadis,” 3.

Sulaiman bin Ahmad At-thabrani, Ad-Dua’ Li At-Thabrani, 1/273.

Thabathabai Yazdi, al-'Urwah al-Wutsqā (Muhassyā).

Zainuddin, Muhammad. Faid Al-Qadir Syarah Al-Jami' Al-Shaghir. Penerbit: Al-Maktabah Al-Tijariyah Al-Kubra, Mesir.

Zuhdi, Darmiyati. Wiwiek Afifah. Analisis Konten Etnografi & Grounded Theory dan Hermeneutika dalam Penelitian. Jakarta: Bumi Aksara, 2019.

Murdan. “Pluralisme Hukum (Adat Dan Islam) Di Indonesia” Mahkamah: Jurnal Kajian Hukum Islam Vol 1 No 1 (Cirebon: IAIN Syekh Nurjati, 2016.

Downloads

Published

2024-12-31